De Bourgogne is vermaard om zijn superieure wijnen, zijn uitgestrekte wijngaarden en mooie châteaus waar je deze topwijnen kunt proeven. Maar dan is het wel handig om alvast iets van deze wijnen, de streken en de druiven die hiervoor gebruikt worden te weten.
Wat zijn de wijnstreken van de Bourgogne?
De Bourgogne is onderverdeeld in verschillende wijnstreken en wijngebieden. Van noord naar zuid zijn dat:
- De wijngaarden van Chablis, de Grand Auxerrois, Tonnerre, Joigny en van Vézelay;
- De wijngaarden van de Côtes de Nuits, de Hautes Côtes de Nuits en de Côte Chalonnaise;
- De wijngaarden van de Côte de Beaune en de Hautes Côtes de Beaune;
- De wijngaarden van de Côte Chalonnaise en de Couchois;
- En tenslotte de wijngaarden van de Mâconnais.
De grondslag van het typerende karakter van de bourgognewijnen
Het is het Bourgondische land, de bodem, die de oorsprong vormt van van de AOC-wijnen van de Bourgogne. Het Franse begrip terroir, oftewel land, eigen bodem, grondsoort, is in de Bourgogne breed. Onder dit begrip vallen zowel natuurlijke als menselijke factoren. Het zijn de wijnboeren, soms met hulp van monniken, die de diverse terroirs ontdekt hebben en waarde hebben gegeven. Er zijn eeuwen van ploeteren en ploegen aan voorafgegaan voordat dit uit de vroege middeleeuwen daterende concept rond de helft van de vorige eeuw eindelijk officiële erkenning en een beschrijving kreeg door de oprichting van de N.A.O. en de AOC's.
Vandaag de dag, meer dan 1000 jaar later, gaat het Bourgondische terroir gestaag door met het zichzelf bewijzen en wordt dit begrip als een modern concept over de hele wereld gekopieerd. Het terroir vertegenwoordigt waarden van oorsprong, herkomst, authenticiteit, traditie en karakter. Precies de dingen waar de wijnliefhebber zo gek op is.
De basis van het terroir bestaat in eerste instantie uit de ondergrond en bodem waaruit de wijnstokken hun voeding en de geheime alchemie van hun kleuren, aroma's en smaken halen.
Wie alles wil weten over de zogeheten ‘climats de Bourgogne’, de kleine percelen waar de wijnen van de Bourgogne hun naam en faam aan te danken hebben, kan vanaf nu koers zetten naar de drie bezoekerscentra van de gloednieuwe Cité des Climats et Vins de Bourgogne: te weten in Beaune, de hoofdlocatie van het nieuwe centrum, in Chablis en in Mâcon. Elke locatie verwijst op een unieke manier naar de geschiedenis van deze beroemde climats die zelfs op de werelderfgoedlijst van Unesco staan. Ze vormen de toegangspoort naar hun respectievelijke regio en dompelen de bezoekers met al hun zintuigen onder in de wereld van de prestigieuze bourgognewijnen. We leiden je vast rond.
De druivensoorten in de Bourgogne
De pinot noir heeft sinds het ontstaan van de Bourgondische wijnstreek de rode wijnen beroemd gemaakt. Dit ras geeft zwartpaarse trossen van dicht tegen elkaar aan geklemde, kleine, zeer sappige druiven. Het sap is kleurloos en zoet. De bladeren zijn vrij dik, drielobbig, soms vijflobbig (afhankelijk van de productiviteit van de wijnstok), even lang als breed, van buiten donkergroen en wat lichter gekleurd aan de binnenkant.
De chardonnay is ook al eeuwen een Bourgondische druif. Deze druif ligt aan de oorsprong van de bekende witte wijnen uit de Côte de Beaune, de Côte Chalonnaise, de Mâcon en Chablis. Hij wordt in de volksmond ook wel de 'beaunois' genoemd. Mooie gouden druiventrossen, net zo klein als de pinot noir, maar iets langer en minder strak tegen elkaar aangeklemd. De druiven zijn klein en heerlijk zoet en sappig.
De gamay dankt zijn naam aan een gehucht bij Saint-Aubin, niet ver van Puligny-Montrachet. Deze druif wordt regelmatig vermeld in teksten uit de 14de eeuw. Het is een 'productieve druif' met, afhankelijk van het soort, dichte of lossere trossen. De gamay die over het algemeen gebruikt wordt, is de blauwe met een kleurloos sap, die op de graniethoudende heuvels van de Beaujolais een fijne wijn geeft met een aangename dronk en een rijk bouquet. De wijnen uit de Mâconnais en de Beaujolais danken hun reputatie aan deze druif.
De aligoté is een zeer oude, middelfijne Bourgondische druif. Een witte, productieve soort met meer en grotere druiven dan de chardonnay aan de tros, dus met een hoger rendement. Deze druif groeit op grond waar de pinot noir en de chardonnay niet gedijen, maar die zich toch uitstekend leent voor wijnbouw. De wijnen van deze druif dragen niet de naam van het dorp waar ze vandaan komen, op een uitzondering na: Bouzeron. Ze worden officieel Bourgogne Aligoté genoemd. Deze druif is tevens een goede basis voor de mousserende Crémant de Bourgogne.
Als in de Bourgogne wordt gesproken over climats dan gaat het niet over het weer. Bedoeld worden de kleine percelen die samen het wijngebied vormen tussen Dijon en Santenay. We leggen hier graag uit hoe het precies zit met dit Unesco-werelderfgoed dat zo typerend is voor de Bourgogne.
De herkomstbenamingen
De herkomstbenamingen ofwel appellations zijn onderverdeeld in vier categorieën en bestaan voor 60% uit witte en 40% uit rode wijnen:
- Regionale herkomstbenamingen: 53% van de productie, onder de gemeenschappelijke naam 'bourgogne'
- Namen van plaats van herkomst: 35% van de productie (bijv. Mercurey of Pouilly Fuissé)
- De toevoeging grand cru: 2% (bijv. Chambertin Grand Cru)
Meer informatie:
Lees ook:
Door de redactie
De redactie van France.fr volgt laatste trends en ontwikkelingen in Frankrijk om je op de hoogte te houden van een land dat haar tradities blijvend weet te vernieuwen. Onze passie is verhalen vertellen die jou inspireren Frankrijk te (her)ontdekken.
