Een nieuwe kijk op het leven en werk van Alberto Giacometti

Nadat de oorspronkelijke werkplaats van Giacometti in 1972 was verdwenen, ging men naarstig op zoek naar een nieuw onderkomen voor het erfgoed van deze geniale kunstenaar. De Fondation Giacometti koos voor een fraai art deco-pand in de wijk Montparnasse, waar voorheen een andere kunstenaar, de ontwerper Paul Follot, had gewoond en gewerkt.

Dit herenhuis op nummer 5 van de Rue Victor Schoelcher werd tussen 1912 en 1914 gebouwd. Het interieur, met prachtige mozaïeken op de begane grond, werd ontworpen door Paul Follot in samenwerking met de architect Paul Selmersheim. Tussen 1913 en 1916 had Pablo Picasso zijn atelier in het aangrenzende pand op nummer 5bis. Op nummer 11 en 11bis woonde de schrijfster Simone de Beauvoir van 1955 tot aan haar dood in 1986.

Dankzij het archief en depot van de Fondation Giacometti hebben de architecten Grasso en Gatier een prachtige reconstructie gemaakt van Giacometti’s oorspronkelijke atelier. Vanaf een paar treden kunnen de bezoekers door een glazen wand de werkplaats bekijken. De functie van deze opstelling is tweeledig: de tentoongestelde beelden en voorwerpen beschermen en toch zo dicht mogelijk bij het publiek brengen.

Alberto Giacometti tekende zijn ontwerpen op alles wat zich daarvoor leende, zelfs op muren. Deze schetsen zijn gelukkig bewaard gebleven en worden hier nu tentoongesteld als stille getuigen van zijn niet aflatende scheppingsdrift. De schetsboeken worden bewaard in het prentenkabinet, een uitzonderlijke verzameling van bijna 5000 tekeningen en lithografieën.

Te midden van een bonte verzameling van meubels en voorwerpen – Giacometti’s weduwe had alles bewaard – staan meer dan 70 bronzen en gipsen beeldhouwwerken, waarvan 40 speciaal zijn gerestaureerd. Veel van deze beelden waren zo kwetsbaar dat ze nog nooit aan het publiek zijn getoond.

De renovatie van de ruimtes op de begane grond en de entresol is uitgevoerd met oog voor het oorspronkelijke interieur dat de overgang markeert tussen jugendstil en art deco. Een mooie combinatie van stromingen van toen en toevoegingen van nu.

Deze zittende man (ook wel bekend als Lotar III), een van de laatste beelden van klei die Giacometti heeft gemaakt, symboliseert zijn onvermoeibare scheppingsdrang. Ook ademt het de sfeer van zijn atelier, een hol en een spiegel op het snijvlak van scheppen en leven. "Hij heeft dezelfde kleur als zijn atelier: grijs, van top tot teen", zei de schrijver Jean Genet aan wiens vriendschap met Giacometti de eerste tentoonstelling van het instituut is gewijd.

Tussen de hoge plafonds, de niveauverschillen en het doolhof van kleine vertrekken heeft de architect Pascal Grasso een origineel parcours uitgezet waar je als bezoeker telkens weer wordt verrast door de intieme opstelling van de kunstwerken. De beeldengroep Venetiaanse vrouwen wordt hier voor het eerst in Frankrijk tentoongesteld.