Binnen 5 minuten weet je alles over de kastelen van de katharen

Beter dan Game of Thrones

Occitanië - Zuid-FrankrijkCultuur en erfgoed

Het Quéribus kasteel in Cucugnan
© Santiago Rodriguez Fonto / Istockphoto - Het Quéribus kasteel in Cucugnan

Leestijd: 0 minGepubliceerd op 7 april 2020

Het katharisme was een dissidente religie die het Oude Testament, de autoriteit van de Paus en de katholieke kerk weigerde te accepteren. De katharen beroerden het zuidwesten van Frankrijk tot halverwege de 13e eeuw met belegeringen en zenuwoorlogen in de regio rondom Toulouse en de Pyreneeën. Vergeleken met de kathaarse wapenfeiten is Game of Thrones maar kinderspel! Een overzicht in 5 minuten.

Een tocht door het land van de katharen

De wijngaard van Maury
© Odrachenko / Istockphoto - De wijngaard van Maury

Sommige mensen volgen de wijnroute. Jij daarentegen kiest voor de route langs de kastelen van de katharen. Een goede keus! Carcassonne is altijd het start- of eindpunt. Je kunt er niet omheen. En ook niet om zijn "Cinq Fils" (vijf middeleeuwse burchten) en de vier kastelen van Lastours. En heb je er daarna nog altijd geen genoeg van? Neem dan de weg naar de Abbaye de Fontfroide, Saint-Hilaire of het Château de Foix.

De "Cinq Fils" van Carcassonne

De vestingstad Carcassonne
© Simon Lehmann / Istockphoto - De vestingstad Carcassonne

Aguilar, Peyrepertuse, Puilaurens, Queribus en Termes. Carcassonne kon bij zijn verdediging altijd rekenen op de "Cinq Fils", vijf naburige burchten. Tijdens belegeringen vormden deze vijf imposante burchten een obstakel voor de vijand. De koning van Aragon liep zich stuk tegen deze onoverkomelijke frontlinie.

Vier kastelen voor de prijs van één!

De ruïnes van de vier kastelen van Lastours
© Umdash9 / Istockphoto - De ruïnes van de vier kastelen van Lastours

Wanneer je niet veel tijd hebt, begeef je dan direct naar de kastelen van Lastours. In het hart van de Montagne noire liggen maar liefst vier kastelen op 300 meter hoogte met uitzicht over de rivier. De vier burchten Cabaret, Surdespine, Quertinheux en Tour Régine lijken wel boven de afgrond te hangen.

De Albigenzische kruistocht

De vestingstad Albi op een zomeravond
© SergiyN / Istockphoto - De vestingstad Albi op een zomeravond

In 1208 riep de Paus op tot een kruistocht tegen de ketters die in de Languedoc hun toevlucht hadden gezocht. De Zuid-Franse leenheren maakten zich op voor de strijd. Alleen Trencavel, de burggraaf van de kathaarse steden Béziers, Carcassonne en Albi, verzette zich. Nadat Béziers was ingenomen en de bevolking afgeslacht vluchtte de vijand nummer een van de kruisvaarders naar Carcassonne. Het beleg van de stad kon beginnen...

Blufpoker in Carcassonne

De middeleeuwse stad Carcassonne bij zonsondergang
© Javarman3 / Istockphoto - De middeleeuwse stad Carcassonne bij zonsondergang

In het land van de katharen kun je niet om Carcassonne en zijn vesting heen. Maar ken je de legende van de Dame Carcass? Het verhaal gaat dat zij, toen ze alleen aan het hoofd van de stad stond die al vijf jaar belegerd werd door de mannen van Karel de Grote, de voedselvoorraad wilde inventariseren. Alles wat er nog was, waren een biggetje en een zak tarwe. In een uiterste poging om zich eruit te bluffen gaf ze opdracht om de tarwe aan het varken te voeren en het beest van de hoogste toren te gooien. De list slaagde glansrijk! Toen Karel de Grote de kostbare tarwekorrels uit de ingewanden van het geofferde biggetje zag puilen, oordeelde hij dat het geen nut had om de belegering van de stad voort te zetten, omdat deze ondanks het langdurige beleg nog in staat was zijn dieren zo overvloedig te voeren.

De ommezwaai in Occitanië

Gebeeldhouwd zwaard en kruis
© Sean_Warren / Istockphoto - Gebeeldhouwd zwaard en kruis

De kruistochtvaarders uit het noorden, die hun zuidelijke landgenoten te hulp schoten waren bepaald geen lieverdjes. Talloze gewelddadigheden vonden plaats tijdens de kruistochten. Beroofd door hun eigen wapenbroeders kozen ontgoochelde landheren ervoor om naar de tegenpartij over te lopen en zich bij de katharen aan te sluiten.

Peyrepertuse

Het Château de Peyrepertuse in Occitanië
© Economic pictures / Istockphoto - Het Château de Peyrepertuse in Occitanië

De betekenis van "Pèirapertusés" in het Occitaans is "doorboorde steen". Er wordt verteld dat er in het kathaarse tijdperk een geheime ingang in de rots zat die toegang verschafte tot het kasteel. Zo geheim dat de ingang nog steeds niet gevonden is. Maar misschien als je goed zoekt...

Dit verhaal loopt slecht af

De ruïnes van het Château de Montségur
© Santirf / Istockphoto - De ruïnes van het Château de Montségur

Het kathaarse epos was tot het eind toe een bloedige aangelegenheid. De belegering van Montségur op 16 maart 1244 eindigde met een brandstapel. Honderden katharen wierpen zich vrijwillig in het vuur, omdat ze hun geloof niet wilden afzweren.

De playlist voor nog meer informatie

  • Leestip: Het stripverhaal "Le dernier cathare" van Eric Lambert, Arnaud Delalande en Bruno Pradelle, uitgeverij Glénat.
  • Tip voor een stad: Dat is uiteraard Carcassonne
  • Tip voor een miniserie: Labyrinth, een verfilming door Ridley en Tony Scott van de gelijknamige historische roman van Kate Mosse.

Door Lisa Azorin

Journaliste-redactrice

Bekijk meer