De geheimen van de tien mooiste kathedralen van Frankrijk

Je kan niet naar Chartres gaan zonder een bezoek te brengen aan de gotische kathedraal die hier vanaf 1145 ter ere van de Maagd Maria is gebouwd. Het is een schitterende domkerk met onder meer een kerkschat en een labyrint op de vloer (met respect betreden). De Notre-Dame van Chartres is er ook trots op een kostbaar reliek te bezitten, namelijk de sluier die Maria zou hebben gedragen toen zij zwanger was. Maar de kathedraal is vooral beroemd vanwege de prachtige gebrandschilderde ramen, die een oppervlak van circa 2600 m² beslaan en daarmee een van de grootste verzameling kerkramen ter wereld vormen. Geen wonder dat de kerk sinds 1979 een van de belangrijkste Franse monumenten op de werelderfgoedlijst van Unesco is. Het is zelfs de eerste kathedraal die op de lijst is geplaatst. Chartres is nog steeds een belangrijk centrum voor brandschilderkunst, waar talloze meester-glazeniers werken aan de restauratie van oude en het maken van nieuwe ramen. Het is dan ook zeker de moeite waard om een bezoek te brengen aan het Musée du Vitrail. Zoetekauwen moeten beslist de makarons uit Chartres proberen, die minstens zo lekker zouden zijn als die uit Parijs. Maar dat mag je natuurlijk zelf bepalen, om de hoek bij de kathedraal.

Meer over de kathedraal van Chartres

De Notre-Dame de Paris, onsterfelijk gemaakt door de beroemde schrijver Victor Hugo, waakt al sinds 1345 over de Franse hoofdstad. Vóór de tragische brand van 2019 kwamen er 12 miljoen bezoekers per jaar, waardoor de domkerk het drukstbezochte monument van Frankrijk en een van de populairste bezienswaardigheden ter wereld was. De reden voor deze fascinatie? Het schitterende bouwwerk natuurlijk, met de wereldberoemde gebrandschilderde ramen en roosvensters, en dan ook nog eens idyllisch gelegen op een eiland in de Seine in de mooiste stad ter wereld. Daarnaast bezit de kathedraal het grootste orgel van Frankrijk met maar liefst 5 klavieren en bijna 8000 pijpen met een lengte van soms wel 10 meter. Dan begrijp je wel waarom de muziek die naar de torens opstijgt zo magisch klinkt. De heropening op 8 december 2024 was een emotioneel moment dat de wederopstanding van dit beroemde Franse erfgoed markeerde. Bereid je bezoek voor met behulp van de speciale app. Leuk om te combineren met een wandeling langs de boekenstalletjes op de kades van de Seine.

Meer over de Notre-Dame in Parijs

In de Elzas staat ook een schitterende kathedraal, namelijk de Onze-Lieve-Vrouwe van Straatsburg. Tijdens de vijf jaar dat de Notre-Dame in Parijs gesloten was, werd dit de meest bezochte domkerk van Frankrijk. Maar het is ook een plek die doordrenkt is van mysterie met een roosvenster dat alle aandacht trekt. Het wordt ook wel ‘Rose d'Erwin’ genoemd, naar de maker, meester Erwin von Steinbach, en is een schitterend voorbeeld van de gotische architectuur uit de 13de eeuw. Met een doorsnede van 13,6 meter is het een van de grootste roosvensters uit die tijd. In tegenstelling tot de andere grote Franse kathedralen waarvan de roosvensters meestal 12 lobben hebben, een symbolisch getal omdat het de optelsom is van 3, het symbool van de drie-eenheid, heeft het roosvenster van Straatsburg er zestien. De verklaring hiervoor is niets anders dan een kunstige combinatie van goddelijke symboliek en wiskunde. De architect Erwin zou namelijk het getal 8 symbolisch hebben willen inzetten, met 16 lobben (2x8) van elk weer 32 lancetbladen (4×8), waarbij de 8 de goddelijke perfectie symboliseert. Een Da Vinci Code-achtig aspect dat liefhebbers van raadsels zeker zal aanspreken.

Meer over de kathedraal van Straatsburg

Dit schitterende bouwwerk, dat in de 13de eeuw in Beauvais in Noord-Frankrijk verrees, is een van de grootste gotische kathedralen van Frankrijk. En wat het gewelf betreft ook de hoogste, want in het koor reikt dit tot 48 meter. Een absoluut record voor de kathedralenbouwers in de middeleeuwen. Daarnaast heeft de Saint-Pierre van Beauvais twee uitzonderlijke uurwerken: een middeleeuwse astronomische klok, ook wel het ’Horloge du Chanoine Musique’ genoemd, dat het oudste nog functionerende uurwerk met carillonspel is; en een astronomische klok uit de 19de eeuw met 90.000 onderdelen, 52 wijzerplaten en 68 automatisch bewegende poppen op een indrukwekkend meubel van 12 meter hoog en 5 meter breed. Alleen al vanwege dit juweel is de kerk een bezoek waard. Ga daarna nog een kijkje nemen bij het oudste huis van Beauvais, dat uit de 15de eeuw dateert en lemen muren en vakwerk heeft. Even verderop zijn in de Rue Nicolas Pastour ook een paar oude vakwerkhuizen te vinden, en je hebt er een mooi uitzicht op de kathedraal.

Meer over de kathedraal van Beauvais 

De basiliek van Saint-Denis, een gotisch meesterwerk ten noorden van Parijs, werd gebouwd in de 12de en 13de eeuw op het graf van een christelijke martelaar, de heilige Denis. De laatste rustplaats van de koningen van Frankrijk telt 70 gisanten (graven met liggende beelden), onder meer van Marie-Antoinette, Lodewijk XVI, Hendrik II en Catherina de’ Médicis. Al in de zevende eeuw werden hier koningen begraven in een eerdere kerk die vermoedelijk in de vijfde eeuw was gebouwd. Maar vanaf de 12de eeuw werd de basiliek een toonbeeld van religieuze bouwkunst dankzij het schitterende gewelf en de al even prachtige gebrandschilderde ramen die het goddelijke verbeelden. De basiliek wordt beschouwd als een bakermat van de gotische kunst en het immense dwarsschip, dat wordt verlicht door twee magnifieke roosvensters van meer dan 12 meter doorsnede, stond model voor een andere kathedraal: de Notre-Dame van Parijs. Dat wil wel wat zeggen! Verlaat Saint-Denis niet zonder een wandeling te maken op een plek die ook een en al rust uitstraalt: het mooie Parc de la Légion d’Honneur.

Meer over de basiliek van Saint-Denis

Met een oppervlak van 7700 m² en een lengte van 146 m, kortom een volume van circa 220.000 m³, is de kathedraal van Amiens in Noord-Frankrijk absoluut de grootste domkerk van het land. Het is zelfs de grootste middeleeuwse kathedraal ter wereld, die vanbinnen het dubbele is van de Notre-Dame van Parijs. Het middenschip met een gewelfhoogte van 42 meter is tevens het hoogste van Frankrijk. De Notre-Dame van Amiens heeft bovendien een prachtige westgevel met rijk gebeeldhouwde portalen gewijd aan de Heilige Firminus, de Goede God en de Maagd Maria. Daarboven verlicht een groot roosvenster met een diameter van 13 meter het interieur van de kathedraal, dat een prachtig voorbeeld is van de flamboyante gotiek uit de 13de eeuw. Je kan via een trap van 150 treden tot vlak onder het roosvenster komen, waar je een fantastisch uitzicht hebt op het belfort van Amiens.

Meer over de kathedraal van Amiens 

Rood, roze en misschien wel oranje: de kathedraal van Albi in Occitanië kent, afhankelijk van de stand van de zon, vele kleurschakeringen. Afgezien daarvan is de Sainte-Cécile de grootste bakstenen kathedraal ter wereld. De allereerste steen werd gelegd op 15 augustus 1282 en sindsdien is deze imposante burchtkerk de trots van de stad. En niet zonder reden, want de kathedraal bezit tevens de grootste middeleeuwse voorstelling van het Laatste Oordeel en het grootste klassieke orgel van Frankrijk. Trakteer jezelf na het bezoek aan de kerk op Jeannots d’Albi, heerlijke driehoekige anijskoekjes, of Gimblettes d’Albi, amandelkoekjes met een suikerlaagje, en maak nog een wandeling langs de Tarn.

Meer over de kathedraal van Albi

Dit religieuze bouwwerk is een optelsom van superlatieven in termen van grandeur, licht en geschiedenis. Met een indrukwekkend oppervlak van 6650 m² is de Notre-Dame van Reims in de Champagne een van de grootste kathedralen van Frankrijk. Het majestueuze interieur, dat dankzij de immense gebrandschilderde ramen in het licht baadt, is ook een van de lichtste. Maar dat is niet alles: de kerk is versierd met onvoorstelbaar rijk beeldhouwwerk bestaande uit niet minder dan 2303 beelden, een wereldrecord dat getuigt van het artistieke genie van de bouwers. De kerk was het toneel van historische plechtigheden, te beginnen met die van Clovis, de eerste koning die hier werd gedoopt door de heilige Remigius. In de loop der eeuwen werden er 33 koningen gekroond, waardoor de kerk een belangrijke plaats innam op politiek en geestelijk vlak. Dit meesterwerk van de gotiek is ook beroemd vanwege de twee hoge torens en de glimlachende engel die de bezoekers blijft fascineren. Geen wonder dat het monument een belangrijke plaats inneemt op de werelderfgoedlijst. Als extraatje kan je na het bezoek aan de kerk nog een kijkje gaan nemen in een van de wijnhuizen en kelders van de Champagne, die ook op de lijst van Unesco staan.

Meer over de kathedraal van Reims

De Notre-Dame de l’Assomption in Rouen, in Normandië, werd wel dertig keer op het doek vastgelegd door Claude Monet en is daarmee een van de vaakst geschilderde kathedralen van Frankrijk. Monets kathedralenreeks heeft de kerk en de stad beroemd gemaakt. Twee jaar lang, van 1892 tot 1894, schilderde hij het westportaal vanuit wisselende invalshoeken en op verschillende momenten van de dag. Het resulteerde in een betoverende reeks doeken die nu verspreid zijn over musea overal ter wereld en voor altijd een ode vormen aan de unieke façade met zijn charmante gebrek aan symmetrie. Dankzij de torenspits van 151 meter is de kathedraal van Rouen ook de hoogste van Frankrijk. Op 11 juli 2024 vatte de toren vlam en in heel Frankrijk werd gevreesd voor een herhaling van het drama met de Notre-Dame van Parijs. Maar gelukkig bleef de schade beperkt en staat de spits van Rouen nog fier overeind. Verlaat Rouen niet zonder een bezoek te brengen aan het Musée des Beaux-Arts, in het bijzonder de Galerie Depeaux, waar een aantal werken van Monet te bewonderen zijn.

Meer over de kathedraal van Rouen 

Als eerste gotische kathedraal van het christendom is de Saint-Étienne van Sens in de Bourgogne een zeer belangrijk monument van de middeleeuwse architectuur. De bouw werd in 1130 in gang gezet door aartsbisschop Henri Sanglier, om de macht te weerspiegelen van het aartsbisdom Sens dat toen diverse bisdommen onder zich had, zoals dat van Parijs en Chartres. De domkerk werd in 1164 gewijd door paus Alexander III en heeft een voor die tijd vernieuwende structuur met kruisbogen, die een grote en harmonieuze ruimte scheppen. Daarnaast heeft de kerk schitterende ramen die laten zien hoe de brandschilderkunst zich heeft ontwikkeld van de 12de tot en met de 19de eeuw. Een van de mooiste ramen is dat van het hemelse concert. In de kerk bevindt zich ook het mausoleum van de Dauphin, de zoon van Lodewijk XV, en diens echtgenote. En alsof dat niet genoeg zou zijn om de Saint-Étienne van Sens te beschouwen als een van de meest iconische kathedralen van Frankrijk bezit deze parel van de gotiek ook nog eens de zwaarste kerkklok, de ‘Savienne’. Alles bij elkaar meer dan genoeg redenen om de kathedraal te bezichtigen. Bovendien heeft Sens ook nog een leuke overdekte markt en een prachtig park, de Jardins de l’Orangerie. 

Meer over de kathedraal van Sens