Behoefte aan zuivere berglucht? Nu de eerste sneeuw is gevallen, begin je misschien weer te dromen van een wintersportvakantie, maar het ecosysteem van de bergen is heel kwetsbaar. Daarom geven we graag een tiental tips om de impact van je vakantie tot een minimum te beperken en je toch een heerlijke vakantie in de Franse Alpen te bezorgen.
Kies een duurzame wintersportplaats
In Frankrijk kunnen wintersportplaatsen in aanmerking komen voor het keurmerk ‘Flocon Vert’ (letterlijk: groene sneeuwvlok). Dit wordt toegekend op basis van 20 criteria die samenhangen met de sociale en culturele voorzieningen van zo’n plaats, maar ook met het milieu en de wijze waarop men met natuurlijke hulpbronnen omgaat. De volgende gemeenten hebben het keurmerk gekregen: Megève, Valberg (Alpes Maritimes), Chamrousse, de Vallée de Chamonix-Mont-Blanc (met de wintersportplaatsen Vallorcine, Chamonix, Les Houches en Servoz), en Chatel in het wintersportgebied Portes du Soleil.
Geef de voorkeur aan duurzaam vervoer
Met de trein komen of in elk geval ter plaatse je auto laten staan, dat kan tegenwoordig in alle wintersportplaatsen in de Franse Alpen. Dat klinkt leuk, maar hoe werkt het? Om op één traject trein, bus en carpoolen te kunnen combineren hebben Valloire, Pralognan-la-Vanoise, Saint-François-Longchamp, Sainte-Foy-Tarentaise, La Toussuire et Morzine-Avoriaz een partnerschap opgezet met het bedrijf Tictactrip.
La Clusaz is een samenwerkingsverband aangegaan met het platform Mov’ici, dat reizigers in contact brengt met automobilisten die plaatsen beschikbaar hebben. Daarnaast zijn er gratis pendelbussen in Brides-les-Bains, een app om snel te zien wanneer de volgende bus of trein vertrekt in het dal van Chamonix-Mont-Blanc, elektrische fietsen huren via een selfservicesysteem, elektrische, hybride of biobrandstof-voertuigen en pendelbussen in Auron, Les 2 Alpes, La Plagne en Saint-Gervais Mont-Blanc. Kortom, initiatieven te over!
Op het gebied van de skiliften staan er deze winter ook een paar spraakmakende lanceringen op het programma: zo is de nieuwe 10-persoonsgondellift in Vallandry een milieubewust ontwerp met zonnepanelen op het dak en een installatie waarbij de warmte van de machines wordt teruggewonnen en het regenwater wordt opgevangen. De lift tussen Orelle-Val Thorens via de Cime Caron wordt vanaf december in gebruik genomen en brengt je in 45 minuten naar de hoogste wintersportplaats van Europa. Resultaat: minder autoverkeer en fantastisch uitzicht onderweg naar boven!
Tictatrip, op naar de bergen met het OV Mov'Ici, carpooling naar de Alpen
Overnacht in een milieuvriendelijke accommodatie
Bij berghotels is de aandacht voor het gebruik van natuurlijke hulpbronnen en de manier waarop de gebouwen in de omgeving passen van essentieel belang. In de Franse bergen wordt hier bij het bouwen van nieuwe bergsporthotels zorgvuldig naar gekeken met het oog op een duurzaam, toekomstbestendig bergsporttoerisme. Dit geldt voor zowel fermes-auberges (zoals Le Toî du Monde in het Val d’Arly), als luxehutten (zoals Le Refuge de la Traye in Méribel en de Halle des Cascades in Les Arcs), bioklimatisch ontworpen hotels (het Hôtel La Croix de Savoie in Les Carroz) en zelfs boomhutten (Entre Terre et Ciel in het Val d’Arly). Er is echt keuze te over. Wie op zoek is naar een traditioneler onderkomen, kan terecht bij adressen met het label ‘Clef Verte’ (bijvoorbeeld op de website van Pierre & Vacances) of het keurmerk ‘Green Globe’ (wat de meeste bergresorts van Club Med hebben).
Ook de luxe 5-sterrenhotels gaan voor groene innovaties. Hôtel-refuge Pashmina (5*) in Val Thorens installeert op hun panoramische terras een veranda annex loggia van 70 m² met een gvolledig rondom uitschuifbare glazen wanden. Bij slecht of erg koud weer kunnen deze wanden in 2 minuten worden uitgeschoven. De schuifpui kan zichzelf dankzij nieuwe technologie energievriendelijk verwarmen, waardoor je er comfortabel kunt lunchen of dineren en van het uitzicht genieten. Daar kan weinig aan tippen!
Geef de voorkeur aan lokale specialiteiten
In allerlei dalen van de Franse Alpen zijn er steeds meer landbouwcoöperaties en boerderijen die hun deuren openen voor het publiek zodat men kennis kan maken met heerlijke streekproducten en kan profiteren van korte toeleveringsketens. Zo’n bedrijf is bijvoorbeeld La Ferme des Etroits (ook een chambre d’hôtes met eetgelegenheid) in Valloire, in de Savoie. Het staat bekend om de persillé, een typische kaas uit de Maurienne, die volgens een eeuwenoud procedé wordt gemaakt.
In de Haute-Savoie kan je in Le Grand Bornand terecht voor worsten en kazen uit de Savoie, maar ook een biologische pastasoort genaamd ‘crozets’, bier van ambachtelijke brouwerijen uit de buurt en lokaal geproduceerde honing. Al deze lekkernijen zijn te krijgen bij Aux Comptoirs des Alpes, een historisch pand dat tot een gezellige kruidenierswinkel is omgebouwd.
In dezelfde geest is La Grande Casse Vrac, in Pralognan-la-Vanoise, een nieuw alternatief voor de minisupermarkten in bergdorpen. Hier kan je spullen rechtstreeks van de producenten kopen, en bovendien in grotere hoeveelheden verpakt om het afval tot een minimum te beperken. Lokale vleeswaren en kazen, thee waaronder verschillende soorten natuurlijke kruidenthee, bier uit de streek en meel van molenaars uit de Vercors bieden meer dan voldoende variatie bij het boodschappen doen in de bergen. Een topidee!
La Ferme des Etroits Aux Comptoirs des Alpes La Grande Casse Vrac
Huur skimateriaal van Franse makelij
Als populairste wintersportland ter wereld heeft Frankrijk een lange traditie op het gebied van het vervaardigen van ski’s en andere wintersportspullen. Op een gegeven moment werd deze productie naar het buitenland verlegd, maar gelukkig zijn er sinds een paar jaar weer fabrieken in de Franse Alpen gevestigd. De bekendste is de Fabrique du Ski in Villards-de-Lans, in de Vercors. En dan zijn er nog twee andere merken die weliswaar Engelse namen hebben, maar waarvan de fabrieken honderd procent Frans zijn: Blacksmith in Flachère-en-Isère en Rabbit on the Roof, dat freeride ski’s maakt in Chamonix. In het duurdere segment worden in Frankrijk nog steeds houten ski’s gemaakt, onder meer door Tardy in Saint-Gervais-Mont-Blanc en door Marcel Livet in Annecy. Voor wie in stijl wil skiën!
La Fabrique du Ski Blacksmith Rabbit on the roof Tardy Marcel Livet
Heb oog voor de flora en fauna in de Alpen
Een milieubewuste vakantie in de Franse Alpen is een mooie gelegenheid om je te verdiepen in de flora en fauna, die gelukkig goed beschermd worden. Van de 11 nationale parken in Frankrijk, liggen er namelijk maar liefst 4 in berggebieden: de Vanoise, de Pyreneeën, de Écrins en de Mercantour. In deze beschermde gebieden worden het hele jaar activiteiten georganiseerd om het publiek te wijzen op de kwetsbare natuur. Naast nationale parken bestaan er ook natuurreservaten, waarvan het hoogste in het Mont Blanc-massief ligt, bij Les Contamines-Montjoie; dit is het enige beschermde gebied van het massief.
In Peisey-Vallandry vind je op een hoogte van 2.138 m het Museum van Bergdieren, in het skigebied Paradiski. In 6 minuten brengt de nieuwe kabelbaan van Vallandry je naar boven, waar voetgangers en skiërs gratis toegang hebben tot deze panoramische ruimte die is ontworpen in samenwerking met het Parc National de la Vanoise.
In Sallanches heeft het Observatoire des Alpes zijn intrek genomen in het volledig gerenoveerde Château des Rubins. Op een oppervlak van meer dan 500 m² wordt op een interactieve manier alles over de bergen, de diersoorten die er leven en hun kwetsbaarheid verteld.
Natuurreservaat Les Contamines-Montjoie Peisey-Vallandry Château des Rubins - observatoire des Alpes
Geniet van de natuurlijke eigenschappen van bergwater
Er gaat niets boven een verblijf in de bergen om nieuwe energie op te doen! Kom helemaal tot rust in de natuurlijke bronnen, rijk aan mineralen en sporenelementen. Om van deze natuurlijke weldaden te genieten ga je het beste naar de thermen in de Alpen. Denk bijvoorbeeld aan de Thermen van Saint-Gervais, waar het water direct uit de bron wordt gepompt.
Trakteer jezelf op een natuurlijke wellnesskuur in de Thermen van Saint-Gervais
Doe mee met milieuvriendelijke activiteiten
Ontdek de veengebieden en de plaatselijke biodiversiteit, leer de beste milieuvriendelijke acties in de bergen met een skileraar, doe mee met workshops, conferenties,... in de skigebieden van de Alpen vind je meer en meer initiatieven voor vakantiegangers om hen bewust te maken van de kwetsbaarheid van het ecosysteem van de bergen. Aan het einde van de winter kunnen bezoekers concrete actie ondernemen om het milieu te beschermen door deel te nemen aan een ecologisch verantwoord evenement. Denk bijvoorbeeld aan het verzamelen van het afval dat de grond bedekt zodra de sneeuw is gesmolten. De vereniging Mountain Riders organiseert elk jaar een vijftigtal "Mountain Zero Waste"-acties, waarbij meer dan 7 ton afval wordt ingezameld dankzij de inzet van 3.000 vrijwilligers! Doe je mee?
Gebruik de benenwagen
‘s Winters heerst er stilte in de bergen. Veel dieren houden een winterslaap om de kou en het gebrek aan voedsel te overleven. De meeste wintersportplaatsen zijn gericht op pisteskiën als belangrijkste bron van inkomsten, maar dat vereist allerlei installaties, zoals skiliften, pistebully’s en sneeuwschuivers, die een grote belasting vormen voor het ecosysteem van de bergen en die voor veel lawaai en CO2-uitstoot zorgen. Daarom is het goed, en net zo leuk bovendien, om de pisteski’s ook eens te laten staan en op een andere manier van de bergen te genieten. Denk aan sneeuwschoenwandelen, langlaufen of toerskiën, waarbij je met vellen onder naar boven loopt en door de tiefschnee afdaalt. Dan heb je toch totaal geen behoefte meer aan sneeuwscooters, fourwheeldrives of helikopterskiën (dat laatste is in Frankrijk trouwens verboden). Al dat gemotoriseerde verkeer is namelijk schadelijk voor de natuur omdat het bioritme van de dieren wordt verstoord, waardoor hun overlevingskansen afnemen. Er is zelfs een organisatie, Mountain Wilderness, die zich inzet voor het behoud van de natuur in de bergen en die met de slogan ‘Silence!’ regelmatig campagnes organiseert om iedereen bewust te maken van de invloed van de mens op de natuur.
Blijf op de hoogte van de nieuwste milieubewuste initiative in de bergen
Verblijven in de bergen en ecologisch verantwoorde activiteiten: een gouden combi! De wintersportplaatsen in de Alpen zetten zich in voor het milieu en beloven helemaal climaatneutraal te zijn in 2037. Deze ambitieuze doelstelling vereist het gebruik van duurzame technologische innovaties. Sinds afgelopen winter gebruikt Val Thorens bijvoorbeeld hybride sneeuwruimers en software om de waterbehoefte te voorspellen en zo kunstsneeuw in een bepaald gebied te creëren.
Winterbestemmingen ontwikkelen ook nieuwe energie-efficiënte skiliften zodat skiërs en voetgangers gemakkelijk en milieuvriendelijk van het ene naar het andere dorp binnen een vallei of skigebied kunnen te gaan, zonder dat er files ontstaan op de wegen. En de eerste zijn al een feit! Skigebied La Norma in Haute-Maurienne Vanoise opent deze winter haar 100% elektrische skilift en in de Alpe d'Huez, in de Isère, kun je met de Huez Express of de L'Eau Dolle Express, een valleilift die Allemond en Oz-en-Oisans met elkaar verbindt.
Door Caroline Revol en Pascale Filliâtre
