Zin in een spiritueel en sportief avontuur? Dat komt goed uit want de Franse pelgrimsroutes naar Santiago de Compostela staan al ruim 25 jaar op de werelderfgoedlijst van Unesco. Reden genoeg om daar even bij stil te staan. Hieronder vind je – in een notendop – een aantal nuttige wetenswaardigheden over deze bijzondere bedevaartstocht. Overal in Frankrijk kun je aan deze tocht beginnen, of je nu in het noorden bent, Normandië of in de Auvergne. Dus wat houdt je tegen?
Het hoofdattribuut van de pelgrim
Iedere rechtgeaarde pelgrim die op weg gaat naar Compostela, loopt met een houten pelgrimsstaf, het liefst nog voorzien van een mooie knop, net als de heilige Jacobus. Tegenwoordig bestaan er natuurlijk moderne (en vooral lichtere) uitvoeringen, maar de ouderwetse houten pelgrimsstaf wordt nog altijd met de hand gemaakt.
Bijna alle wegen leiden naar Santiago!
Minstens zo belangrijk als de uitrusting is de weg die je wilt bewandelen. Door Frankrijk lopen vier symbolische routes die allemaal uitkomen bij de heilige plaats in Spanje. Ze vertrekken vanaf belangrijke kerken of kloosters: de Saint-Martin-de-Tours, de Sainte-Madeleine in Vézelay, de Notre-Dame du Puy en Saint-Gilles du Gard. Deze vier routes komen samen aan de Spaanse grens om daar als één weg verder te gaan tot aan Santiago de Compostela.
Een verspreid erfgoed
Wie onderweg wel eens een zijweg wil inslaan, heeft in Frankrijk mogelijkheden te over. In tegenstelling tot het Spaanse traject van de pelgrimsroute, dat redelijk rechttoe rechtaan is, zijn er overal in Frankrijk afgeleide routes naar Compostela. Langs de routes staan 80 monumenten en andere bijzondere bouwwerken. De meeste daarvan liggen in Occitanië en Nouvelle-Aquitaine, maar je kunt ook de voetsporen van bedevaartgangers volgen naar de Mont-Saint-Michel in Normandië, de Tour Saint-Jacques in Parijs en de kathedraal van Amiens in Noord-Frankrijk.
Romaans of gotisch?
Afgezien van het spirituele aspect bieden de wegen naar Santiago de Compostela ook een mooi overzicht van middeleeuwse architectuur. Zo ontdek je onderweg talloze kerken en abdijen, die her en der langs de route staan. Liefhebbers van romaanse kunst zullen zich vergapen aan de Sainte-Foy in Conque, de Notre-Dame-du-Port in Clermont-Ferrand of de basiliek Saint-Sernin de Toulouse. De kathedralen van Amiens en Bourges zijn juist prachtige voorbeelden van gotische bouwkunst.
Authentieke relieken (of niet)
Onderweg naar Santiago zijn er ook her en der relieken te bewonderen, zoals de lijkwade van Jezus, die bewaard wordt in de Abdij van Cadouin in Nouvelle-Aquitaine. Lange tijd geloofde men dat dit de lijkwade was waarin het lichaam van Christus was gewikkeld voordat hij in het graf werd gelegd. In 1934 bleek echter dat het ging om een stuk stof dat in de 11de eeuw in Egypte was geweven. Een replica van het doek is nog altijd in de kloostergang van de abdij te bewonderen.
Codenaam: GR 65
De tocht naar Santiago de Compostela is ook een sportief avontuur, want de route strekt zich uit over een afstand van 5500 km aan gemarkeerde paden die samen de GR 65 vormen. De hoofdroute is de Via Podiensis, ook wel bekend als de ‘Route du Puy’. Deze loopt vanaf Genève, in Zwitserland, via 13 departementen door Frankrijk en komt uit bij Saint-Jean-Pied-de-Port in Baskenland. Het is een route van 1100 km door een afwisselend landschap van groene weiden in Zwitserland, vulkanen in de Auvergne en besneeuwde bergtoppen in de Pyreneeën.
Werelderfgoed sinds 1998
In 1998 werden de pelgrimsroutes naar Santiago de Compostela op de Werelderfgoedlijst van Unesco geplaatst. Een extra reden om je staf op te pakken en op pad te gaan om dit bijzondere culturele erfgoed met eigen ogen te ontdekken.
Door Constance Dive
