Parijs, de lichtstad en de hoofdstad van luxe en elegantie, geniet wereldfaam als centrum van de Franse creativiteit die hecht aan tradities, maar ook continu op zoek is naar innovatie. Dit leidt tot het ontstaan van tal van creatieve start-ups niet alleen op het gebied van mode, maar ook van theaterkostuums, parfumerie, gastronomie en kunstnijverheid. Hieronder passeren een aantal bijzondere ambachten in Parijs de revue.
Duurzame mode
Al tientallen jaren is Parijs als stad van elegantie en innovatie de favoriete muze van beroemde ontwerpers als Dior, Chanel, YSL en Louboutin. Je vindt er overal winkels van Franse couturiers die al vroeg gebruik maakten van menselijke modellen en in 1900 als eersten een modeshow hielden. Als fashionhoofdstad wil Parijs ook internationaal toonaangevend blijven door zich aan te sluiten bij de omslag naar duurzaamheid. De opening van La Caserne, het grootste centrum voor start-ups op het gebied van ethische en verantwoorde mode in Europa in een oude brandweerkazerne is dan ook veelbelovend.
De Parijse warenhuizen als Galeries Lafayette, van oudsher een belangrijke showroom voor haute couture, omarmen deze ecologische transitie met een selectie van artikelen van ethische merken die werken volgens het principe van zero-waste, korte productieketens en duurzame grondstoffen zoals biologische katoen. Als je op zoek bent naar trendy en milieubewuste producten, dan kan je hier shoppen met advies op maat. Wil je even pauzeren, dan is er een lounge, waar je ook nog persoonlijke toelichting op producten kunt krijgen en met leuke attenties wordt omringd. Begint je maag te knorren, dan heeft de gourmetcorner heerlijke hapjes van Maison Dalloyau.
De Galeries Lafayette organiseren bovendien twee zondagen per maand rondleidingen voor een select publiek dat dan een kijkje kan nemen achter de schermen en zich kan vergapen aan de onlangs gerenoveerde jugendstilkoepel van dit monumentale pand.
La Caserne, een centrum voor start-ups op het gebied van duurzame mode Shopping tour in de Galeries Lafayette Hausmann
Parfumeries
Wie aan Parijs denkt, denkt aan parfum! De hoofdstad van mode en elegantie is immers ook de stad van romances en hemelse geuren, zoals die van Fragonard. Naar voorbeeld van Guerlain en Lubin opende dit parfumhuis in 1936 zijn eerste winkel in Parijs en maakte faam met parfums als Billet doux, Moment volé en Belle de nuit. Lubin bestaat al sinds 1798 en wordt beschouwd als een van de grondleggers van de moderne parfumindustrie.
Op loopafstand van de Opéra Garnier en de beroemde warenhuizen bevindt zich het museum van Fragonard. In een bedwelmende setting krijg je hier een beeld van de geschiedenis van de parfumindustrie met een prachtige collectie oude parfumflessen en een zaal met koperen distilleervaten en een plafond van stalen Eiffel-balken. Je kunt je ook inschrijven voor een workshop waar je als ‘neus’ in spe je eigen eau de cologne leert maken.
De Franse keuken
De Franse gastronomie, die door Unesco als immaterieel cultureel erfgoed is bestempeld, laat zich het beste ervaren in een van de ruim honderd sterrenrestaurants die Parijs rijk is. Het eerste moderne restaurant dat plaats bood aan een grote groep gasten, opende zijn deuren in 1765, pal naast het Louvre. Het was een culinaire revolutie die we te danken hebben aan een econoom. Wie een moderne versie van een typisch Parijse specialiteit wil proeven, moet de croque-monsieur met truffels van chef-kok Jean Imbert bestellen bij restaurant Monsieur Dior, in de historische winkel van dit beroemde modehuis, dat onlangs is gerenoveerd.
Proef de veelzijdigheid van de Franse keuken bij restaurant Monsieur Dior
Boulangeries en patisseries
Bakkers vind je op elke straathoek van Parijs. De heerlijke geur van vers brood trekt een continue stroom klanten die graag in de rij staan voor een pain au chocolat, een ‘Parisien’ (sandwich met boter en ham), zuurdesembrood van Poilâne of Eric Kayser, en natuurlijk de fameuze baguette die naar verluidt rond 1900 werd uitgevonden voor de bouwvakkers van de Parijse metro. Sommige boulangeries zijn inmiddels een beschermd monument, zoals Le Moulin de la Vierge en Maison Stohrer, de oudste van Parijs die werd opgericht door de banketbakker van Lodewijk XV.
Hedendaagse banketbakkers, onder wie Pierre Hermé, Cédric Grolet, Eric Kayser, Rodolphe Landemaine en Cyril Lignac, maken creaties die niet alleen een streling zijn voor de tong, maar ook een lust voor het oog. Ze laten zich daarbij inspireren door klassieke recepten, zoals de Paris-Brest, de Saint-Honoré of de Opéra, die allemaal door Parijse patissiers zijn bedacht. Hun grote voorbeeld is Maison Ladurée, waar in de jaren 1950 de makaron het licht zag, het bekende dubbele bitterkoekje in talloze kleuren met een romig binnenlaagje in verschillende smaken. Diverse meester-banketbakkers organiseren workshops waar je kan leren hoe je deze verfijnde lekkernij moet maken.
Keramiek
Op een steenworp afstand van Parijs is de porseleinfabriek van Sèvres een nog springlevend voorbeeld van eeuwenoude Franse ambachtskunst. Hier maken 120 keramisten porseleinen voorwerpen op basis van oude technieken die zij tot in de puntjes beheersen. De fabriek, sinds 1740 een belangrijk centrum voor kunstnijverheid en design, herbergt ook een nationaal keramiekmuseum met een collectie van maar liefst 50.000, deels historische en deels eigentijdse, objecten.
Restauratieateliers in Parijse musea
Alle grote musea van Parijs, zoals het Musée du Louvre, het Musée d’Orsay en het Musée du Quai Branly ontvangen jaarlijks miljoenen bezoekers die hun kunstschatten komen bewonderen, unieke collecties die voor de toekomst behouden moeten worden. Daarom worden er regelmatig restauraties uitgevoerd van schilderijen en lijsten, wandtapijten en meubilair. Om dit precisiewerk uit te voeren hebben de musea restaurateurs in dienst met elk hun eigen specialisatie. In het Louvre is het mogelijk om een bezoek te brengen aan de verschillende restauratieateliers tijdens de jaarlijkse Journées européennes des métiers d’art.
Bezoek de restauratieateliers van het Louvre Kijk hier voor het programma van de Journées européennes des métiers d'art
Het munten van geldstukken en medailles
De graveerders van de Monnaie de Paris zijn vaklieden met een grote historische kennis en dito vakmanschap dat teruggaat tot het jaar 864: het slaan van munten met een hamer en later een muntpers. Het graveeratelier van de Munt, de eerste en laatste fabriek die in Parijs werd gevestigd, heeft het label ‘Entreprise du Patrimoine Vivant’ (Levend erfgoed-bedrijf) en maakt ook verzamelmunten, officiële onderscheidingstekens zoals van het Legioen van Eer en de Franse Orde van Verdienste, en penningen met een afbeelding van beroemde bezienswaardigheden, zoals de Notre-Dame, de Arc de Triomphe en de Eiffeltoren, die toeristen graag kopen als herinnering aan hun bezoek.
Theaterkostuums en passementswerk
De Opera Garnier, een architecturaal hoogstandje en een beschermd monument, is een van de mooiste operagebouwen ter wereld in zijn soort. In het schitterende theater worden ook klassieke balletten opgevoerd. Dat de toeschouwers zich tijdens deze prachtige uitvoeringen in een sprookjeswereld wanen, is mede te danken aan het ongekende vakmanschap van de kostuumontwerpsters en naaisters. Je kunt hen aan het werk op de zesde verdieping in het naaiatelier, dat door het publiek kan worden bezocht. Hier worden de tutu’s ontworpen en het wemelt er van de stoffen, kralen en kunstbloemen.
De Opéra-Comique, het oudste operagebouw van Parijs, heeft ook een kostuumatelier. Nijvere handen zijn er druk in de weer met het knippen van stoffen, het vervaardigen van hoeden en het samenstellen van veelal natuurlijke kleurstoffen op basis van plantaardige pigmenten. Een hoofdstuk apart is het maken van pruiken waarvoor schedelafdrukken worden gemaakt en haar wordt ingezet, en daarna volgt het kappen dat ook een uiterst secuur werkje is.
De passementwerkers zijn ware kunstenaars die de mooiste tressen, koorden en franjes maken voor meubels, gordijnen en kostuums. Bij het Maison Verrier, de enige passementerie van Parijs, worden dit soort versierselen met Jacquard-weefgetouwen of met de hand gemaakt, ook ter verfraaiing van het interieur van kastelen, ambassades en luxehotels.
Door Kévin Bonnaud