Door je goed af te vragen wat je nodig hebt, door na te denken over wat een verantwoorde manier is om te reizen en door je eten lokaal te betrekken kan je de impact van je vakantie op de planeet behoorlijk terugbrengen. En Frankrijk kan je daarbij een handje helpen, want het is volop in transitie! Overal in het land heb je de keuze uit duurzame opties, waardoor je milieubewust van je vakantie kunt genieten.
Uit eten of eten kopen: ga voor lokaal
De reputatie van Frankrijk als land van de gastronomie is natuurlijk onbetwist. Veel toprestaurants koken ook steeds duurzamer, maar ze zijn niet de enige. Ook voor een sandwich uit het vuistje of vers fruit kan je ervoor kiezen om alleen producten te kopen van het seizoen en van lokale telers (klik hier voor de seizoenskalender van allerlei Franse producten). Overal wemelt het van de kleine producenten en zelfs in de grote steden raakt lokaal eten steeds meer in zwang. Doe bij voorkeur boodschappen in boerenwinkels die als paddenstoelen uit de grond schieten, of op de lokale markten die in vrijwel elk Frans dorp wekelijks gehouden worden. Om te weten wanneer er waar markt is, kan je deze site raadplegen. En als je naar de markt gaat, koop dan bij de producenten zelf in plaats van bij handelaren. Je haalt ze er zo uit, want ze hebben meestal een klein kraampje. En als je in de supermarkt boodschappen doet, neem dan bijvoorbeeld producten met het label AB of Eurofeuille. Biocohérence, Nature & Progrès en Demeter zijn in Frankrijk de beste merken op het gebied van duurzaamheid, maar die worden alleen in biologische winkels verkocht.
Franse topchefs voor wie duurzaamheid de hoofdmoot is 6 ‘recepten’ om duurzaam te genieten in Frankrijk
Spelen met de seizoenen
De Côte d’Azur ontdekken is op zich al een belevenis. Maar in de herfst, wanneer het zonlicht goudgeel kleurt en de zandstranden zich kilometerslang voor jou alleen uitstrekken, is het een onvergetelijke ervaring! Je kunt ook eens in de winter gaan, wanneer de heuvels geel kleuren van de mimosa die dan overal in bloei staat. In de herfst zijn de vlammend oranjerode bossen van de Morvan tot aan Brocéliande en van Compiègne tot aan de Monts du Vercors een absolute aanrader. Ben je er eind oktober, dan kan je misschien ook de herten horen burlen. Hoog in de Franse Alpen kunnen wandelaars hun hart ophalen in het voorjaar, wanneer de ochtendlucht zo heerlijk fris is en de zon toch al behoorlijk fel schijnt. En heb je al eens overwogen om in de winter Corsica te bezoeken? Het licht is er dan weergaloos mooi, de zon nog steeds warm en de zee ligt er zilver glinsterend bij. Een magische ervaring!
Ontdek verborgen schatten
Om volop te genieten van je reis naar Frankrijk is het altijd een goed idee om van tevoren op te zoeken in welk seizoen de meest iconische plekken het meest bezocht worden, en de vakantie eromheen te plannen. Treed ook eens buiten de gebaande paden en ga op zoek naar bezienswaardigheden die niet op iedereens lijstje staan! Je zult echte pareltjes ontdekken, die beslist niet voor de bekende monumenten onder doen. Ken je het kasteel van Chambord? Ga dan op zoek naar de kleinere kastelen in het Loiredal. Hou je van de Dordogne? Ga eens kijken in de Creuse! Ben je al in Bordeaux geweest? Breng een bezoek aan Bergerac! Frankrijk heeft zoveel te bieden dat elk departement wel een omweg waard is.
Kies voor duurzame labels
Bij het plannen van je vakantie naar Frankrijk is het goed om je te laten leiden door duurzaamheidskeurmerken. Die zijn er niet alleen voor producten, maar ook voor bijvoorbeeld plaatsen en accommodatie. Zo is Pavillon Bleu een label dat wordt toegekend aan badplaatsen die verantwoord kusttoerisme voorstaan. Ga je naar de bergen, let dan op dorpen die het label Flocon Vert hebben. Dat betekent dat ze niet alleen op sociaal en cultureel gebied extra inspanningen leveren, maar zich ook inzetten voor het milieu, zoals het beheer van natuurlijke hulpbronnen. Zoek je logies, kijk dan naar de logo’s van La Clef Verte, Ecogîte (een label van Gîtes de France), Gîte Panda(ook een label van Gîtes de France in samenwerking met het Wereldnatuurfonds), of Hôtels au Naturel .
Verantwoord onderdak
Je hoeft natuurlijk niet alleen gebruik te maken van etablissementen met een ecokeurmerk, want er zijn er genoeg die ook anderszins zo veel mogelijk rekening houden met het milieu. Als je op internet gaat zoeken, zal je zien dat adressen die echt verantwoord van opzet zijn, dit op hun site duidelijk aangeven. Ze letten bijvoorbeeld op stroomverbruik en watervoorziening, of ze koken uitsluitend op basis van lokale producten. Al dit soort details wijzen erop dat je aan het goede adres bent als je verantwoord onderdak zoekt. En vergeet niet dat je zelf ook je steentje kunt bijdragen om op je vakantie de natuur te beschermen: voorkom verspilling, zorg voor zo weinig mogelijk afval, wees zuinig met de airco en de verwarming, enz. enz.
Neem de tijd om te reizen
Het Franse spoorwegennet is goed opgezet en wijd vertakt. Tussen de grote steden rijden TGV’s (hogesnelheidstreinen) en vandaar kan je met een TER (regionale sneltrein) verder reizen naar kleinere plaatsen zodat je praktisch overal met de trein kan komen. Kaartjes zijn te koop op de stations, maar voor de TGV is het beter om van tevoren online te reserveren. De dienstregeling is te vinden op de site van de SNCF. Wie goedkoper wil reizen, kan kiezen voor de bus . Een andere, steeds populairdere manier van reizen in Frankrijk is carpoolen: je deelt de benzinekosten en je leert ook nog Fransen kennen. Leuk, toch? De meest gebruikte carpoolsite in Frankrijk is BlaBlaCar. Verder leent Frankrijk zich heel goed voor allerlei vormen van zachte mobiliteit, zoals fietsen , wandelen, paardrijden, ezeltochten en varen. Kortom, mogelijkheden te over!
Steun de mensen die zich inzetten voor het behoud van de natuur
Een deel van het Franse grondgebied is beschermd natuurgebied. Er bestaan verschillende categorieën en organisaties: zo zijn er nationale parken (in totaal 11, waarvan 4 in de overzeese departementen van Frankrijk), natuurreservaten (meer dan 300) en regionale natuurparken (maar liefst 58). En overal vind je wel een bezoekerscentrum (Maison du Parc of Maison de la Réserve geheten), waar altijd gidsen klaarstaan om je de natuurlijke rijkdommen van het gebied te laten zien. De meeste excursies zijn gratis en bijzonder interessant. Vaak kan je er ansichten kopen en soms ook boeken of souvenirs: doe dat vooral, want alle kleine beetjes helpen om de projecten voor het behoud van de natuur te financieren. Er zijn in Frankrijk talloze organisaties die fantastisch werk doen en waar je terecht kunt met vragen over de lokale flora en fauna of om een excursie te boeken, zoals de Franse vogelbescherming Ligue de Protection des Oiseaux.
Geen koffer vol
Verantwoord reizen begint bij jezelf. Een volle koffer maakt een auto of vliegtuig zwaarder en het brandstofverbruik hoger. Neem dus niet te veel bagage mee. Ben je shampoo of douchegel vergeten? Er zijn inmiddels de nodige duurzame verzorgingsproducten in Frankrijk te krijgen, waardoor je kunt voorkomen dat het grondwater onnodig vervuild raakt. Maar neem ook je eigen waterfles mee zodat je niet telkens plastic flesjes hoeft te kopen. Een kleine thermosfles is handig voor wie niet zonder thee of koffie op stap kan; met je eigen kampeerbestek, bord en mok hoef je geen wegwerpspullen te gebruiken; en vergeet ook niet je eigen boodschappentas mee te nemen om plastic te besparen. Ook in Frankrijk wordt ‘zero waste’ steeds meer de norm. Dus je wordt niet raar aangekeken als je je bij het boodschappen doen eigen zakjes of bakjes meeneemt.
Door Caroline Revol-Maurel
Een gepassioneerde journaliste die houdt van ruige natuur, reizen en rock. Schrijft net zo graag over de lammergier als over Lou Reed. Vaak in het gezelschap van twee dochtertjes die ook al niet op hun mondje zijn gevallen!