Glinsterende meren, donkere bossen en zacht glooiende bergen: de natuur in het Juragebergte is werkelijk schitterend, vooral in het najaar als het landschap door de herfstkleuren in vuur en vlam wordt gezet.
Het schilderachtige Dole
Dole is een relatief rustig stadje in het noorden van het Juragebergte, maar het kan bogen op een rijk verleden. Zo was het de zetel van de graven van Bourgondië en werd Louis Pasteur hier in 1822 geboren (zijn huis is nu een museum). Verder heeft Dole een paar kanalen waar de Doubs in uitmondt. Het Canal du Rhin in de Rhône is alleen nog in gebruik voor de pleziervaart en het Canal des Tanneurs is bijzonder schilderachtig geworden sinds de leerlooierijen, die hier een eeuw geleden nog gevestigd waren, hun deuren hebben gesloten. Je kan nu het 4 kilometer lange ‘Circuit du Chat perché’ volgen, een leuke wandelroute langs de fraai begroeide oevers van het kanaal met huizen in de karakteristieke stijl van de Franche-Comté. Maar het is beslist ook de moeite waard om een kijkje te nemen in het oude centrum, waar maar liefst 48 historische monumenten te vinden zijn. Het baken dat boven alles uittorent, is de klokkentoren van de Notre-Dame die 73 meter de lucht in steekt. Voor een nog mooiere kijk op Dole kan je een tochtje maken met een echte Venetiaanse watertaxi uit 1963, die luistert naar de veelzeggende naam Une Belle Aventure.
Met de ‘Train des Hirondelles’ toeren door het Juragebergte
123 kilometer in 2 uur en 25 minuten, je zou denken dat het wel wat sneller kan! Maar de regionale trein die dit traject volgt, rijdt expres niet in sneltreinvaart om de passagiers door de grote ramen volop te laten genieten van het prachtige panorama. Vanaf Dole rijd je met 10 tussenstops door 36 tunnels en over 18 viaducten naar het eindstation Saint-Claude, in het zuiden van het Juragebergte. Onderweg kan je her en der uitstappen als je zin hebt om de benen te strekken, zoals in het fraaie Forêt de Chaux (te voet bereikbaar vanaf het station van Arc-et-Senans) waar vossen, herten en everzwijnen leven, of in het Forêt de la Joux (uitstappen in Champagnole) waar kolossale sparren staan. In de omgeving van Château-Chalon (bereikbaar vanaf Champagnole), een van de mooiste dorpen van Frankrijk, dat als een soort wachtpost boven op een steile rots is gebouwd, kan je wandelen door de wijngaarden waar de ‘vin jaune’ wordt geproduceerd, een specialiteit uit de Jura. Een andere leuke tussenstop is Salins-les-Bains (uitstappen in Mouchard) waar ondergrondse zoutpannen te bezichtigen zijn die op de Werelderfgoedlijst van Unesco staan en eraan herinneren dat zout vroeger (bijna) evenveel waard was als goud.
Boswandeling met een roedel … honden
Morbier is niet alleen de naam van een kaassoort uit de Jura. Het is ook een plaats langs de Ligne des Hirondelles. Een ideale uitvalsbasis om volop van de frisse berglucht te genieten. Dat kan ’s winters onder leiding van Alexis Champion, die maar liefst 22 sledehonden (huskies en alaskans) bezit, die hij voor sledetochten inzet. Maar ook de rest van het jaar kan je met de honden mooie tochten door de bossen en velden maken. Eerst maak je kennis met de dieren, en daarna krijgt elke wandelaar een dier dat op comfortabele wijze wordt aangelijnd. De honden willen er maar wat graag op uit! Je kan jezelf zo moe maken als je wilt, afhankelijk van het type hond (rustig of pittig) en het terrein (vlak of heuvelachtig), maar onderweg worden er genoeg pauzes ingelast om te kunnen genieten van de ongerepte natuur. Een heerlijke manier om uit te waaien, met je neus in de wind en een hond als trouwe metgezel!
Met de fiets erop uit in het Parc Régional du Haut-Jura
In de omgeving van het bergdorp Les Rousses zijn er genoeg mogelijkheden om wat aan je conditie te doen! Zo is er de ‘Vélo Jurassic Tour’, een prachtige mountainbikeroute door het Parc Régional du Haut-Jura. Je kan de tocht zo lang maken als je wil (variërend van 15 tot 60 km) en er zijn verschillende locaties waar je elektrische mountainbikes kan huren. Met zo’n e-bike is elk parcours goed te doen, variërend van smalle bospaadjes tot brede lanen, langs watervallen en meren, zoals het Lac des Rousses. Je kan het ook hogerop zoeken en naar Les Hautes-Combes fietsen, dunbevolkte hoogvlakten op meer dan 1000 m. Tussen de afgelegen boerderijen strekken de alpenweiden zich uit tot zover het oog reikt, met als enige horizon de bergtoppen van de Jura. Je kan ook met een gids op stap gaan, zoals Tédi die je graag vertelt over de dieren die hier voorkomen. Hoog in het Juragebergte leven zelfs lynxen en gemzen, maar die laten zich zelden zien. Tédi en zijn makker Gaël nemen je mee langs de velden waar runderen van het ras Montbéliard je met hun klingende koeienbellen verwelkomen. En aan het eind van de tocht word je beloond met wat lekkers, maar daar moet je wel even voor klimmen, want de tafel is op een hoogte van een meter of zes in de boom gedekt! Gezekerd aan een touw en met een klimgordel klauter je veilig naar boven om te genieten van het prachtige uitzicht en de lekkere hapjes. Helemaal top!
Maak kennis met de lokale cultuur
Les Loges du Coinchet (20 kilometer van Saint-Claude) is een unieke accommodatie op een afgelegen plek. Wil je slapen in een blokhut, een boomhut of liever een woonwagen? Alles is hier mogelijk! Dit is ook een prima vertrekpunt voor een tocht door de Haut-Jura waar overal boerengehuchten liggen, die je van verre herkent aan hun uivormige kerktorens. Hier worden lokale tradities nog in ere gehouden. In het voormalige militaire fort van Les Rousses liggen maar liefst 135.000 ‘wagenwielen’ comté maandenlang te rijpen. Geen wonder dat er een sterke geur hangt! Deze kaas smaakt uitstekend bij een glas ‘sparrenbier’ van Chez Féodor, een café-restaurant dat ook allerlei gerookte vleeswaren serveert. Hout is een ander product dat hier in overvloed te krijgen is, per kubieke meter maar ook ter plaatse verwerkt tot bijvoorbeeld speelgoed, zoals te zien is in het leuke Musée du Jouet in Moirans-en-Montagne. Als je zo’n milieuvriendelijk cadeautje mee naar huis wil nemen, kan je terecht bij Vilac, een bedrijfje dat al sinds 1911 op ambachtelijke wijze speelgoed maakt. Saint-Claude staat bekend om de pijpen die er gemaakt worden. Na een bezoek aan het pijpenmuseum kan je nog een kijkje nemen bij de werkplaats van Genod Viou of het fabriekje van Chacom, waar allerlei soorten pijpen te koop zijn.
Door Thierry Beaurepère
Na meer dan dertig jaar de hele wereld over te hebben gereisd, weet ik het zeker: Frankrijk is het allermooist.