Dit is mooier dan elk balkon met uitzicht op zee! Van de Noordzee tot de Middellandse Zee slingeren wandelpaden duizenden kilometers langs de Franse kust tussen uitgestrekte stranden, verborgen kreken, eindeloze duinenrijen en duizelingwekkende kliffen. Een unieke uitkijkpost om het rijke erfgoed en de biodiversiteit van de kust in alle rust te ontdekken. Trek je wandelschoenen aan en ga met ons mee op een tour de France met zeezicht!
La Manche en de Noordzee: duinen en kliffen
Vanaf de Noord-Franse duinen tot aan de Baai van de Mont Saint-Michel ontvouwt zich een zeer gevarieerd kustlandschap over een afstand van wel 1000 km. De ongerepte duinen, polders en moerassen, imposante kliffen, uitgestrekte zand- en kiezelstranden en reusachtige riviermondingen met vogels en zeehonden komen schitterend tot hun recht in het melkachtige licht.
- Van Les Deux-Caps, aan de Opaalkust, naar de Baai van de Somme
Aan de ene kant heb je de krijtrotsen van de Cap Blanc-Nez (151 m) en aan de andere kant het bolwerk van mergel en zandsteen van de Cap Gris-Nez. In Les Deux-Caps, een natuurgebied dat door Unesco wordt beschermd, krijg je op het kustpad GR120 haast het gevoel als een zeemeeuw tussen hemel en aarde te zweven. Er nestelen veel vogels en er zijn ook zeldzame orchideeën te vinden, zoals de bijenorchis. Op het zuidelijk deel van de route vormt de ongerepte Baai van de Authie de verbinding met de Baai van de Somme, met 7200 ha de grootste riviermonding van Frankrijk, waar zeehonden en vogels leven.
Ontdek de kust van Noord-Frankrijk
- Van Le Nez de Jobourg naar de Baai van de Mont Saint-Michel in Normandië
‘Waar de kliffen verrijzen, trekken de duinen zich terug,’ schreef Victor Hugo. Dat kan je met eigen ogen zien op het Sentier des Douanes de Normandie (GR223), een wandelroute van maar liefst 448 km door de Cotentin, vanaf de duinen langs Utah Beach en de veengebieden van het Parc Naturel Régional des Marais du Cotentin et du Bessin tot aan de Baai van de Mont Saint-Michel, die op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat. Onderweg klim en daal je naar allerlei interessante bezienswaardigheden. Bijvoorbeeld het Île de Tatihou (Natura 2000) met de verdedigingstorens van Vauban, en de Falaise du Nez-de-Jobourg, een klif die 128 m boven het blauwgroene water oprijst.
De Atlantische Oceaan: graniet, zand en een snoer van eilanden
Dit gebied is een onuitputtelijke bron van wandelroutes langs zee. In het noorden liggen onmetelijke natte stranden en grillig gevormde kusten met vuurtorens en eilanden langs het douanepad van Bretagne. Ten zuiden van de monding van de Loire slingert het pad langs rotsformaties, met duinen omzoomde zandstranden en tal van moerassen, voordat het na de monding van de Gironde een rustiger beloop krijgt. Over een lengte van zo’n 1000 km is de Atlantische kust tot aan Frans Baskenland een aaneenschakeling van stranden en duinenrijen.
Met 2000 km is de GR34 het langste douanepad van Frankrijk, dat helemaal om Bretagne loopt! Je vertrekt bij de Baai van de Mont Saint-Michel en wandelt van het Fort La Latte naar de heidevelden van de Cap Fréhel, een bijzonder mooi natuurgebied dat op duurzame wijze wordt beheerd. Tussen Paimpol en Perros-Guirrec vertoont de Roze Granietkust 1001 tinten roze en in de Baai van Morlaix liggen talloze eilandjes. In het westen loop je op de cadans van af- en aanrollende golven van de Atlantische Oceaan en leidt het pad van de ene naar de andere hoge kaap tot aan de Pointe du Raz (Grand Site de France), waar je geniet van een weids uitzicht op de vuurtorens van de Iroise Zee. Ontdek de kust van Bretagne
- Van Bidart naar Hendaye, tussen de Atlantische Oceaan en de Pyreneeën, in Frans Baskenland
Tussen hoge kliffen liggen mooie kreken en zand- en kiezelstranden verscholen. Van Bidart naar Hendaye wandel je 25 km langs de Baskische kust, waar de Pyreneeën uitkomen bij de Atlantische Oceaan. In Saint-Jean-de-Luz biedt de Pointe de Sainte-Barbe een schitterend vergezicht over de baai met daarboven de berg La Rhune. Na het fort van Socoa volgt de route een stuk van de hooggelegen Baskische kustweg, maar ter hoogte van Hendaye krijgt de natuur duidelijk weer de overhand in het Domaine d’Abbadia, een natuurreservaat van 65 ha met heidevelden, weilanden en kliffen waar de golven onophoudelijk tegenaan beuken.
De Middellandse Zee: lagunes, kreken en rode rotsen
Van de Pyreneeën tot het uiterste puntje van de Côte d’Azur en Corsica vormt de kuststreek van de Middellandse Zee een belangrijk reservoir van biodiversiteit, met koraalbanken in het Parc National des Calanques, zeegrasvelden en kustlagunes. Hoe rijk de natuur hier is, besef je pas goed tijdens een wandeling langs de Blauwe Kust die zoveel schilders inspireerde, de lagunes en moerassen van Occitanië en de Camargue, de rotsige kreken van de Var en de Côte d’Azur, en de rode rotsen van de natuurreservaten op Corsica.
- Van de Côte Vermeille naar het Parc Naturel Régional de la Narbonnaise, in Occitanië
Op deze route kom je langs rotsige kreken, schilderachtige haventjes en met wijngaarden begroeide hellingen. Ten zuiden van Argelès-sur-Mer bestaat de Côte Vermeille uit een grillige kustlijn waar het Massif des Albères van de Pyreneeën fier bovenuit torent: een mooie wandeling van 32 km tot Banyuls en Cerbère. Naar het noorden toe wordt het reliëf steeds zachter, tot de 12.500 ha moerassen en zoutpannen van het Parc Naturel Régional de la Narbonnaise. Maar bij Leucate klim je naar een kalkplateau om je weg te vervolgen op het Sentier du Guetteur (4,3 km heen en terug), zonder de zee en de lagunes uit het oog te verliezen.
Ontdek de kust van Occitanië aan de Middellandse Zee
- Van de Côte Bleue, in de Provence, naar de Côte d'Azur
Bij Martigues, ten westen van Marseille, kom je in de streek van de beroemde ‘calanques’. Deze rotsige kreken zijn te zien vanaf het wandelpad langs de Côte Bleue en daarna in het Parc National des Calanques tussen Marseille en La Ciotat. Op de 200 km lange kustpaden van de Var en de Côte d'Azur, met pareltjes als de Golf van Saint-Tropez en de rode rotsen van het Massif de l’Esterel bij Saint-Raphaël, kun je de benen goed losmaken. Vanaf Antibes loop je van kaap naar kaap om te eindigen bij de weelderige villa’s waarvan je een glimp kunt opvangen tussen de dennenbomen van de Cap Martin, met een adembenemend uitzicht op de Middellandse Zee.
Ontdek de mediterrane kust van de Provence en de Côte d'Azur
- Van de Désert des Agriates naar de Calanches de Piana, op Corsica
De kust van Corsica beslaat meer dan 1000 km aan wandelpaden langs spectaculaire kliffen en stranden. In het noorden kan je ter afwisseling van al dat lopen een frisse duik nemen in de goed verborgen kreken van de Désert des Agriates. Vanaf het voetpad naar de Punta Vecchiaia zie je de Baai van Saint-Florent en het sublieme decor van rode rotsen van de Calanches de Piana, het natuurreservaat van Scandola en de Golf van Girolata, die allemaal op de Werelderfgoedlijst van Unesco staan. In het zuiden, richting Ajaccio, zie je vanaf de Pointe de La Parata de zogeheten Bloedeilanden, en in Bonifacio vormt de Capo Pertusato een prachtig balkon boven de Middellandse Zee. In het oosten, bij Sainte-Lucie-de-Porto-Vecchio, loop je tussen de Genuese torens, de Tour Fautea en de Tour Pinarellu, de enige overgebleven vierkante toren, samen met die van Porto-Vecchio.
Over de douanepaden
Het kustpad, ook wel bekend als het douanepad, is een echte grens tussen land en zee, waarvan de eerste delen aan het eind van de 18e eeuw door Napoleon werden aangelegd. Het pad werd door de Franse kustwacht gebruikt om smokkelen tegen te gaan en de belasting op goederen (gabelle) af te dwingen. Het kustpad hielp de douaniers om de vele natuurlijke obstakels zoals kliffen over te kunnen steken en bij het bouwen van zogeheten schanskorven.
Door Anne-Claire Delorme
Reisjournaliste anneclairedelorme@yahoo.fr